κάτοχος

ὁ, ἡ (ΑΜ κάτοχος, -ον) [κατέχω]

νεοελλ.

αυτός που γνωρίζει κάτι καλά, γνώστης, έμπειρος («είναι κάτοχος τής γερμανικής γλώσσας»)

νεοελλ.-μσν.

αυτός που έχει κάτι στην εξουσία του, κύριος, ιδιοκτήτης (α. «είναι κάτοχος μεγάλης κτηματικής περιουσίας» β. «γίνεται τῶν διαβάσεων κάτοχος», Θεοφύλ.Σ.)

αρχ.

1. αυτός που κρατά κάποιον κάτω («κάτοχος γῆ»)

2. αυτός που κρατά στερεά, που συνέχει («κατέβην εἰς γῆν ἧς οἱ μοχλοί αὐτῆς κάτοχοι αἰώνιοι», ΠΔ)

3. αυτός που έχει γερό μνημονικό

4. ασφαλής («κτῆσις κάτοχος καὶ βέβαιος», Διον.Αλ.)

5. αυτός που δίνει θεϊκή έμπνευση

6. (για θεούς) αυτός τον οποίο επικαλείται κάποιος για να εξουδετερώσει μάγια

7. αυτός που κρατιέται κάτω ή ισχυρά («τἄμπαλιν δὲ τῶνδε γαίᾳ κάτοχ' ἀμαυροῡσθαι σκότῳ», Αισχύλ.)

8. αυτός που διατελεί υπό το κράτος κάποιου, υποκείμενος, κυριευμένος, υποταγμένος (α. «οὐ μὴ 'ξεγερεῑς τὸν ὕπνῳ κάτοχον», Σοφ.

β. «εὔκοπον Ἄρει κάτοχον γένος», Ευρ.)

9. (για νόσο) καταληπτικός

10. αυτός που πάσχει από καταληψία

11. το αρσ. ως ουσ. ὁ κάτοχος

α) ο λίθος που τίθεται πάνω σε μνημείο

β) η λαβή, το χερούλι

γ) η άγκυρα

δ) ο επίδεσμος

ε) μαγεία, ξόρκι, επωδή

στ) στον πληθ. οἱ κάτοχοι

οι προεξοχές τού δεύτερου τραχηλικού σπονδύλου.

επίρρ...

κατόχως (Α)

1. με μνημονικό τρόπο

2. με ανεξίτηλα χρώματα

3. σε κατάσταση δυνατής θεϊκής έμπνευσης («ἅτε ἐκ θεοῡ κατόχως ἐνθουσιῶντα», Αιλ.)

4. με συνοδεία καταληψίας.